[et_pb_section bb_built=”1″ admin_label=”section” background_color=”#9cc3e9″ _builder_version=”3.0.75″ custom_padding=”54px|0px|54px|0px”][et_pb_row admin_label=”row” use_custom_width=”on” width_unit=”off” custom_width_percent=”60%” custom_padding=”27px|0px|27px|0px” custom_padding_phone=”|||” custom_margin=”|||” background_repeat_1=”no-repeat” custom_padding_last_edited=”on|phone” _builder_version=”3.0.72″ background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat” custom_margin_phone=”-2em|||” custom_margin_last_edited=”on|phone”][et_pb_column type=”2_3″][et_pb_image src=”https://onbegrijpelijkbrein.nl/wp-content/uploads/rutger.jpg” alt=”foto rutger jan van der gaag” title_text=”Rutger Jan van der Gaag” module_class=”et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated” _builder_version=”3.0.76″ animation_style=”slide” animation_direction=”bottom” animation_intensity_slide=”5%” border_style=”solid” /][/et_pb_column][et_pb_column type=”1_3″][et_pb_text admin_label=”Datum” disabled_on=”on|off|off” module_class=”et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated” _builder_version=”3.0.75″ background_color=”#fefefe” custom_padding=”1em|3em|3em|3em” custom_padding_phone=”1em|1em|1em|1em” custom_padding_last_edited=”on|phone” animation_style=”slide” animation_direction=”right” animation_intensity_slide=”10%”]
Datum
21 september 2017
[/et_pb_text][et_pb_text admin_label=”Categorie” disabled_on=”on|off|off” module_class=”categorie et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated” _builder_version=”3.0.75″ text_orientation=”center” module_alignment=”center” custom_margin=”2em|||” custom_margin_phone=”|||” custom_margin_last_edited=”on|phone” custom_padding_last_edited=”on|desktop” animation_style=”fade” animation_direction=”bottom” animation_delay=”200ms” border_style=”solid” global_module=”3063″ saved_tabs=”all”]
[/et_pb_text][/et_pb_column][/et_pb_row][et_pb_row admin_label=”row” use_custom_width=”on” width_unit=”off” custom_width_percent=”60%” custom_padding=”27px|0px|27px|0px” custom_padding_phone=”|||” custom_margin=”|||” background_repeat_1=”no-repeat” custom_padding_last_edited=”on|phone” _builder_version=”3.0.72″ background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat” custom_margin_phone=”-2em|||” custom_margin_last_edited=”on|phone”][et_pb_column type=”2_3″][et_pb_text admin_label=”Text 2″ module_class=”et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated” _builder_version=”3.0.75″ background_color=”#fefefe” background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat” custom_margin=”|||” custom_margin_last_edited=”on|desktop” custom_padding=”3em|3em|3em|3em” custom_padding_phone=”3em|1em|3em|1em” custom_padding_last_edited=”on|phone” animation_style=”slide” animation_direction=”bottom” animation_intensity_slide=”5%” border_style=”solid”]
MCDD-cliënt centraal stellen, niet het zorgsysteem
Mensen met MCDD begeleiden lijkt gemakkelijker gezegd dan gedaan. Hoe dan? Van der Gaag: “De kern voor mij is: persoonlijk contact. Ik erger me enorm aan de papieren bureaucratie in de zorg. Zaken als ‘geen dienst’, wachtlijsten, cliënten die steeds opnieuw een intake moeten doen terwijl ze al lang in de zorg bekend zijn … Iedereen zou zich moeten realiseren hoe weinig de zorg zich aanpast aan cliënten. In feite verwachten we dat zij zich aanpassen aan de zorg. Ik zeg altijd tegen zorgverleners: “Stel dat het jouw familielid of partner is, zou je dan willen dat hij/zij zo behandeld werd?” Daarom werk ik ook niet met dbc’s (diagnose-behandelcombinatie: een vastgesteld pakketje zorg). Bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en bij de Nederlandse Zorgautoriteit pleit ik ervoor om de perversiteit uit de zorg te halen. Nu betalen mensen in feite voor meer ziekte in plaats van voor bevordering van gezondheid, ook onder beroerde omstandigheden. Er wordt veel te weinig energie gestoken in het zelfstandig maken van cliënten. Je zou hen veel meer zélf verantwoordelijk moeten maken en de zorg meer moeten loslaten – maar nu is het precies andersom. Bijvoorbeeld: veel cliënten houden het contact met hun begeleiders nu noodgedwongen maar in stand, ook tijdens goede perioden, omdat ze het traject anders weer helemaal opnieuw moeten starten. Daar gaan veel kansen verloren. En veel geld.”
[/et_pb_text][/et_pb_column][et_pb_column type=”1_3″][/et_pb_column][/et_pb_row][et_pb_row admin_label=”row” use_custom_width=”on” width_unit=”off” custom_width_percent=”60%” custom_padding=”27px|0px|27px|0px” custom_padding_phone=”|||” custom_margin=”|||” background_repeat_1=”no-repeat” custom_padding_last_edited=”on|phone” _builder_version=”3.0.72″ background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat” custom_margin_phone=”-2em|||” custom_margin_last_edited=”on|phone”][et_pb_column type=”2_3″][et_pb_text admin_label=”Text 3″ module_class=”et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated” _builder_version=”3.0.75″ background_color=”#fefefe” background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat” custom_margin=”|||” custom_margin_last_edited=”on|desktop” custom_padding=”3em|3em|3em|3em” custom_padding_phone=”3em|1em|3em|1em” custom_padding_last_edited=”on|phone” animation_style=”slide” animation_direction=”bottom” animation_intensity_slide=”5%” border_style=”solid”]
“Ik was op klimvakantie met mijn vrouw. Mijn mobiel ging. Een cliënt: “Ik ga zelfmoord plegen.” Ik reageerde: “Dat komt nu even slecht uit, ik hang aan een bergwand. Kan ik je over een half uur terugbellen?” Toen ik later belde, kreeg ik haar lachend aan de lijn. Natuurlijk was dit ook een vorm van ‘wachttijd’ en ‘geen dienst’. Maar geen tergende bureaucratie, dat is een groot verschil.”
[/et_pb_text][/et_pb_column][et_pb_column type=”1_3″][/et_pb_column][/et_pb_row][et_pb_row admin_label=”row” use_custom_width=”on” width_unit=”off” custom_width_percent=”60%” custom_padding=”27px|0px|27px|0px” custom_padding_phone=”|||” custom_margin=”|||” background_repeat_1=”no-repeat” custom_padding_last_edited=”on|phone” _builder_version=”3.0.72″ background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat” custom_margin_phone=”-2em|||” custom_margin_last_edited=”on|phone”][et_pb_column type=”2_3″][et_pb_text admin_label=”Text 4″ module_class=”et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated” _builder_version=”3.0.75″ background_color=”#fefefe” background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat” custom_margin=”|||” custom_margin_last_edited=”on|desktop” custom_padding=”3em|3em|3em|3em” custom_padding_phone=”3em|1em|3em|1em” custom_padding_last_edited=”on|phone” animation_style=”slide” animation_direction=”bottom” animation_intensity_slide=”5%” border_style=”solid”]
Huisbezoek en virtueel contact bij MCDD
Hoe werkt Van der Gaag met cliënten? “In de loop der jaren heeft mijn praktijk zich erg verschoven. Ik vond dat ik te weinig zicht had op mijn cliënten tijdens het spreekuur; dat is slechts een momentopname. Bovendien zie ik tijdens zo’n consult niets van de dagelijkse leefomgeving van mijn cliënt. Plus: de kans dat hét probleem zich voordoet tijdens het spreekuur, zodat ik er getuige van kan zijn, is vrijwel nihil. Daarom doe ik sindsdien veel huisbezoeken. Letterlijk, maar ook virtueel. Bijvoorbeeld appen met mijn cliënten, om hen te helpen de dag door te komen. En e-mailen, want ik heb gemerkt dat ik via e-mail veel beter contact heb met cliënten dan in de spreekkamer. Dit heeft meerdere redenen. Via e-mail kunnen zij zelf het tempo van het gesprek bepalen. Ook hebben ze dan geen last van ongunstige prikkels zoals het getik van de klok in mijn spreekkamer, of de rommel op mijn bureau. Bovendien werkt bij e-mailcontact de interactie tussen hen en mij niet verstorend. Daardoor hebben ze meer rust om na te denken, waardoor ze zich veel beter uiten.”
Van der Gaag zet e-mail overigens ook in bij zijn spreekuurconsulten. “Tijdens het spreekuur is de tijd maar kort, terwijl er meestal veel besproken moet worden. Daarom wil ik altijd vóóraf de vragen van de cliënt en zijn ouders ontvangen via e-mail. Op die manier kan ik tijdens het spreekuur al hun vragen zo goed en compleet mogelijk beantwoorden. Zo kunnen we samen meer bereiken.”
[/et_pb_text][/et_pb_column][et_pb_column type=”1_3″][/et_pb_column][/et_pb_row][et_pb_row admin_label=”row” use_custom_width=”on” width_unit=”off” custom_width_percent=”60%” custom_padding=”27px|0px|27px|0px” custom_padding_phone=”|||” custom_margin=”|||” background_repeat_1=”no-repeat” custom_padding_last_edited=”on|phone” _builder_version=”3.0.72″ background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat” custom_margin_phone=”-2em|||” custom_margin_last_edited=”on|phone”][et_pb_column type=”2_3″][et_pb_text admin_label=”Text 5″ module_class=”et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated” _builder_version=”3.0.75″ background_color=”#fefefe” background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat” custom_margin=”|||” custom_margin_last_edited=”on|desktop” custom_padding=”3em|3em|3em|3em” custom_padding_phone=”3em|1em|3em|1em” custom_padding_last_edited=”on|phone” animation_style=”slide” animation_direction=”bottom” animation_intensity_slide=”5%” border_style=”solid”]
“In de jaren 80 werkte ik in UMC Utrecht. Daar zat een jongen in de jeugdpsychiatrie die elke zondagavond, als hij terugkwam van verlof, de boel volledig verwoestte. Hij was onhandelbaar, niets hielp. Ik ben met hem gaan praten en vroeg waarom hij elke zondagavond alles kapotmaakte. Hij reageerde: “Bent u wel eens bij mij thuis geweest?” Daarop ben ik naar zijn huis gegaan. Wat ik daar aantrof, was onbeschrijflijk. Het hele pand was één grote bouwplaats, compleet onbewoonbaar. Vader was ooit gestart met een verbouwing, maar zonder talent en zonder geld. We hebben gezorgd dat die jongen daar niet meer heen hoefde, en een aannemer geregeld om het huis bewoonbaar te maken. De aannemer is trouwens betaald door het toenmalige ziekenfonds, in het kader van ‘wegnemen van de ziekmakende factor’. Die jongen heeft nooit meer probleemgedrag vertoond. Maar zonder dat ene thuisbezoek zou hij waarschijnlijk nog jarenlang in de zorg hebben gecirculeerd.”
[/et_pb_text][/et_pb_column][et_pb_column type=”1_3″][/et_pb_column][/et_pb_row][et_pb_row admin_label=”row” use_custom_width=”on” width_unit=”off” custom_width_percent=”60%” custom_padding=”27px|0px|27px|0px” custom_padding_phone=”|||” custom_margin=”|||” background_repeat_1=”no-repeat” custom_padding_last_edited=”on|phone” _builder_version=”3.0.72″ background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat” custom_margin_phone=”-2em|||” custom_margin_last_edited=”on|phone”][et_pb_column type=”2_3″][et_pb_text admin_label=”Text 12″ module_class=”et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated” _builder_version=”3.0.75″ background_color=”#fefefe” background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat” custom_margin=”|||” custom_margin_last_edited=”on|desktop” custom_padding=”3em|3em|3em|3em” custom_padding_phone=”3em|1em|3em|1em” custom_padding_last_edited=”on|phone” animation_style=”slide” animation_direction=”bottom” animation_intensity_slide=”5%” border_style=”solid”]
Medicatie, daginvulling en ABC-schema helpt MCDD’er
Kinderen met MCDD moeten leren omgaan met de ‘thermostaten’ in hun hoofd, zoals Van der Gaag zegt. “Door hun aangeboren kwetsbaarheid zijn MCDD’ers minder belastbaar. Zoals ik al zei, is een goede omgeving met de juiste begeleiding heel belangrijk. Daarnaast zijn er nog drie dingen die kunnen helpen: goed gedoseerde medicatie, een passende daginvulling en het ABC-schema.”
Van der Gaag: “Goed gedoseerde medicatie kan ervoor zorgen dat MCDD’ers meer rust in hun hoofd ervaren – maar je moet wel sámen met de cliënt flink puzzelen om de juiste dosering te vinden. Ik laat de dosering vaak aan de cliënten zelf over: de dosering waarbij zij zich goed voelen, dát is de juiste. Die dosering kan trouwens ook nog verschillen per seizoen.” Zijn er doorbraken te verwachten op medicatiegebied? “Nee, dat denk ik niet. Wel verwacht ik veel van de farmaco-genetica, waarbij de medicatie veel beter kan worden afgestemd op de gentypering van de cliënt. Stofjes als serotonine, dopamine en dergelijke spelen een belangrijke rol bij de regulering van emoties en gedrag. Dat is bekend; maar het is onvoldoende bekend hoe dat precies werkt. Als de kennis daarover toeneemt, denk ik dat er ruimte komt voor een rationelere farmaco-gentherapie. Dan kun je de dosering beter onderbouwd vaststellen: doordat het dopaminegehalte X is, en lengte en gewicht van de cliënt Y zijn, is dosering Z van dit medicijn het best. Zo kun je de cliënt meer uitleggen over zijn medicatie. Daarnaast zullen er ongetwijfeld ook nieuwe inzichten komen uit de genderspecifieke geneeskunde. Bij dit alles moet je natuurlijk onverminderd blijven afstemmen op hoe de cliënt de medicatie en dosering vervolgens ervaart: kennis delen.”
Hij vervolgt: “Daarnaast kan een zorgvuldig gedoseerde daginvulling eveneens voorkomen dat de ‘thermostaten’ oververhit raken. Wel moet je ervoor oppassen dat de dagen voor de cliënt niet té leeg worden, want dat kan weer gevoelens van zinloosheid veroorzaken. Het is echt zoeken naar de juiste balans. Inderdaad, maatwerk! Verder is het cruciaal dat de MCDD’er leert dat hij regie kan krijgen over zijn gedachten, stemmingen en gevoelens. In Amsterdam zijn programma’s ontwikkeld waarmee kinderen kunnen leren om de baas te worden over hun angst, hun boosheid, hun verdriet. Ze leren om eerst na te denken en dan pas te reageren. Dit gebeurt aan de hand van een stappenschema, het zogenoemde ABC-schema. Dat is gebaseerd op de trits gebeurtenis – gedrag – gevoel (in het Engels: Antecedent – Behaviour – Consequence). Bovendien leren ze alternatieve, minder heftige reacties aan die ze kunnen overwegen.”
[/et_pb_text][/et_pb_column][et_pb_column type=”1_3″][/et_pb_column][/et_pb_row][et_pb_row admin_label=”row” use_custom_width=”on” width_unit=”off” custom_width_percent=”60%” custom_padding=”27px|0px|27px|0px” custom_padding_phone=”|||” custom_margin=”|||” background_repeat_1=”no-repeat” custom_padding_last_edited=”on|phone” _builder_version=”3.0.72″ background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat” custom_margin_phone=”-2em|||” custom_margin_last_edited=”on|phone”][et_pb_column type=”2_3″][et_pb_text admin_label=”Text” module_class=”et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated” _builder_version=”3.0.75″ background_color=”#fefefe” background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat” custom_margin=”|||” custom_margin_last_edited=”on|desktop” custom_padding=”3em|3em|3em|3em” custom_padding_phone=”3em|1em|3em|1em” custom_padding_last_edited=”on|phone” animation_style=”slide” animation_direction=”bottom” animation_intensity_slide=”5%” border_style=”solid” global_module=”3048″ saved_tabs=”all”]
Het hele interview met Psychiater Rutger Jan van der Gaag is hier te vinden …
[/et_pb_text][/et_pb_column][et_pb_column type=”1_3″][/et_pb_column][/et_pb_row][et_pb_row custom_padding=”27px|0px|27px|0px” custom_margin=”|||” disabled_on=”off|on|on” custom_padding_last_edited=”on|desktop” _builder_version=”3.0.72″ custom_margin_phone=”||-3.5em|” custom_margin_last_edited=”on|phone”][et_pb_column type=”4_4″][et_pb_text admin_label=”Mobiel Datum” module_class=”et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated” _builder_version=”3.0.75″ background_color=”#fefefe” custom_padding=”1em|3em|3em|3em” custom_padding_phone=”1em|1em|3em|1em” custom_padding_last_edited=”on|desktop” animation_style=”slide” animation_direction=”bottom” animation_intensity_slide=”5%”]
Datum
21 september 2017
[/et_pb_text][et_pb_text admin_label=”Mobiel Categorie” module_class=”categorie et_animated et_animated et_animated et_animated et_animated” _builder_version=”3.0.75″ text_orientation=”center” module_alignment=”center” custom_margin=”2em|||” animation_style=”slide” animation_direction=”bottom” animation_intensity_slide=”5%” border_style=”solid” global_module=”3065″ saved_tabs=”all”]
[/et_pb_text][/et_pb_column][/et_pb_row][et_pb_row][/et_pb_row][/et_pb_section]
One Comment
Sandra de Goede
Hallo,
Wat een fantastisch interview.
Ik heb een aantal jaren geleden al een lezing mee mogen maken van Hr. Van der Gaag. Wat ook al heel boeiend was.
Is er een e-mailadres van hem bekend?
Met vriendelijke groet,
Sandra
Comments are closed.